Asırlardır varlığını sürdüren benzersiz bir mutfak kültürünün dışa vurumu olan tandır ekmeği, günümüzde özellikle Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgelerinde yoğun bir biçimde tüketilir. Gerçek bir el emeğinin mutfak kültürüne dönüşmesine aracılık eden tandır hakkında bilgi sahibi olmak isteyenlere, bu kültürün kadim bir geçmişe dayandığı ve dolayısıyla eşsiz bir serüvene sahip olduğu belirtilmelidir.
Tandır ekmeğinin tarihsel serüveni Anadolu coğrafyasında hüküm sürmüş uygarlıklara kadar uzanır. Gerçek bir Anadolu mutfağı ürünü olan tandır ekmeği, özellikle kırsal alanlarda yaşam sürenlerin en çok tercih ettiği ekmek türüdür. Daha geç bayatlıyor olması ve lezzet bakımından sıra dışı bir lezzete sahip olması hemen herkesi tandır nasıl yapılır? Sorusuna cevap aramaya iter.
Tandır ekmeği tarihi kadim geçmişe dayanıyor olsa da günümüzde yoğun bir biçimde Anadolu coğrafyasının bazı bölgelerinde tüketilmektedir. Fars, Kürt, Arap ve Azerilerin en vazgeçilmez besin ürünlerinden olan tandır ekmeği, uzun uğraşılar ve yoğun emekler sonucunda üretilir. Dolayısıyla her bir tandır ekmeğinin sofralara uzanan yolcuğu zorlu ve sabır dolu bir dizi işlemden geçer.
Yüzyıllardır Varlığını Sürdüren Bir Gelenek: Tandır Ekmeği
Tandır nerenin? Sorusu son dönemde gündemi meşgul ediyor olsa da Anadolu toraklarından çıkan bu benzersiz lezzetin evrensel bir mutfak anlayışı ürünü olduğunu söylemek doğru olacaktır. Tandır ekmeğinin sofralara olan yolculuğu öncelikli olarak mayalanmış hamurla başlar. Saatlerce bekletilen hamur, kıvamına, yani bir ekmek olma özelliğine geldiğinde ise özel olarak inşa edilmiş taştan ocaklarda pişme sürecine girer.
Tandır nasıl yapılır? Merak edenler için tandır ekmeğinin yapım sürecinin ikinci aşamasında hamurun doğru ve etkili biçimde şekillendirilmesi gerekir. Yaklaşık olarak 2 cm kalınlığında düz bir yüzeye sahip olacak şekilde tasarlanan hamurun ekmek olmasının önünde hiçbir engel bulunmaz. Yöresel olarak bu aşamada bazı ek malzemeler de tandır ekmeğinin içeriğinde yer alabilir. Haşhaş, un, susam, yumurta ya da su yöresel olarak tandır ekmeğinin özgünleştirilmesini sağlar. Bu kapsamda tandır ekmeği hangi yörenin sorusunu sormak yerine bu lezzetin evrensel nitelikleriyle ilgilenmek gerekir.